Posts tagged: #ΥΓΕΙΑ

Η Μείωση των Θανάτων από Καρκίνο στις ΗΠΑ και ο Ρόλος του Αλκοόλ

Η πρόσφατη έκθεση της Αμερικανικής Ένωσης για την Έρευνα του Καρκίνου αποκαλύπτει μια εντυπωσιακή μείωση 33% του ποσοστού θανάτων από καρκίνο στις ΗΠΑ τις τελευταίες τρεις δεκαετίες. Παρά την πρόοδο αυτή, το αλκοόλ παραμένει λιγότερο γνωστός αλλά σημαντικός παράγοντας κινδύνου για διάφορους τύπους καρκίνου.

Σημαντικά Στοιχεία της Έκθεσης

Σύμφωνα με την έκθεση, το συνολικό ποσοστό θανάτων από καρκίνο μειώθηκε κατά 33% από το 1991 έως το 2021, σώζοντας περίπου 4,1 εκατομμύρια ζωές. Επίσης, το ποσοστό θανάτου από καρκίνο για παιδιά και εφήβους μειώθηκε κατά 24% τα τελευταία 20 χρόνια. Παρά τα θετικά αποτελέσματα, η κατανάλωση αλκοόλ παραμένει σοβαρός παράγοντας κινδύνου που συχνά παραβλέπεται.

Καρκίνοι Σχετιζόμενοι με την Κατανάλωση Αλκοόλ

Η κατανάλωση αλκοόλ συνδέεται με αυξημένο κίνδυνο για αρκετούς τύπους καρκίνου. Συγκεκριμένα:

• Ο καρκίνος του μαστού αυξάνει τον κίνδυνο λόγω της επίδρασης στα επίπεδα των ορμονών.
• Ο καρκίνος του παχέος εντέρου σχετίζεται με τοξικές ουσίες που δημιουργούνται κατά την πέψη του αλκοόλ.
• Ο καρκίνος του ήπατος προκαλείται από τη χρόνια ηπατική βλάβη που προκύπτει από την κατανάλωση αλκοόλ.
• Ο καρκίνος του στομάχου προκαλείται από τον ερεθισμό του γαστρεντερικού σωλήνα από το αλκοόλ.
• Ορισμένοι τύποι καρκίνου της κεφαλής και του τραχήλου σχετίζονται με την κατανάλωση αλκοόλ, ιδιαίτερα όταν συνδυάζεται με το κάπνισμα.
• Το πλακώδες καρκίνωμα του οισοφάγου σχετίζεται με τη βλάβη που προκαλείται στον οισοφάγο από το αλκοόλ.

Επίδραση της Κατανάλωσης Αλκοόλ σε Νεότερες Ηλικίες

Η κατανάλωση αλκοόλ σε νεαρότερη ηλικία μπορεί να έχει μακροπρόθεσμες συνέπειες για την υγεία, αυξάνοντας τον κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου σε μεγαλύτερη ηλικία. Επιπλέον, έρευνες έχουν δείξει ότι η κατανάλωση αλκοόλ κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης μπορεί να σχετίζεται με αυξημένο κίνδυνο λευχαιμίας στα παιδιά.

Ανάγκη για Ευαισθητοποίηση και Πρόληψη

Η έκθεση τονίζει την ανάγκη για μεγαλύτερη ευαισθητοποίηση σχετικά με τη σύνδεση μεταξύ αλκοόλ και καρκίνου. Συνιστάται η εφαρμογή εκστρατειών ενημέρωσης του κοινού, η θέσπιση προειδοποιητικών ετικετών στα αλκοολούχα ποτά, και η ανάπτυξη κλινικών στρατηγικών για τη μείωση της κατανάλωσης αλκοόλ.

Συμπεράσματα

Παρά τη μείωση των θανάτων από καρκίνο στις ΗΠΑ, το αλκοόλ παραμένει ένας κρίσιμος παράγοντας κινδύνου που δεν πρέπει να αγνοείται. Η ενημέρωση και η πρόληψη είναι καθοριστικές για τη μείωση των καρκίνων που σχετίζονται με την κατανάλωση αλκοόλ.

Η εξ αποστάσεως εργασία έχει γίνει αναπόσπαστο κομμάτι της σύγχρονης εργασιακής πραγματικότητας. Ενώ προσφέρει πολλές ευκολίες, όπως ευελιξία και εξοικονόμηση χρόνου μετακίνησης, φέρνει επίσης νέες προκλήσεις που επηρεάζουν την υγεία μας. Εδώ είναι μια αναλυτική ματιά στις επιπτώσεις της εξ αποστάσεως εργασίας στην υγεία σας και τρόποι για να τις διαχειριστείτε.

Ψυχική Υγεία Και Εξ αποστάσεως Εργασία

Αυξημένο Άγχος Και Επίπτωση Στην Ψυχική Ευημερία

Η απομόνωση και η έλλειψη κοινωνικών αλληλεπιδράσεων που συνοδεύουν την εξ αποστάσεως εργασία μπορεί να ενισχύσουν το άγχος. Η έλλειψη επαφής με συναδέλφους μπορεί να οδηγήσει σε συναισθήματα μοναξιάς και απομόνωσης, που με τη σειρά τους επηρεάζουν την ψυχική ευημερία. Η έλλειψη άμεσης αλληλεπίδρασης με άλλους ανθρώπους μπορεί επίσης να περιορίσει την αίσθηση υποστήριξης και να ενισχύσει το αίσθημα αβεβαιότητας.

Ευεξία Και Εργασιακή Ικανότητα

Η ψυχική ευημερία είναι κρίσιμη για την παραγωγικότητα. Όταν οι εργαζόμενοι αισθάνονται άγχος ή μοναξιά, η συγκέντρωσή τους και η απόδοση τους μπορεί να επηρεαστούν αρνητικά. Η αίσθηση της επαγγελματικής απομόνωσης μπορεί να μειώσει την ικανοποίηση από τη δουλειά και να μειώσει την κίνητρο για παραγωγικότητα.

Σωματική Υγεία Και Εξ αποστάσεως Εργασία

Καθιστική Ζωή Και Υγεία

Η εργασία από το σπίτι συχνά σημαίνει πολλές ώρες καθίσματος, το οποίο μπορεί να έχει σοβαρές επιπτώσεις στην σωματική υγεία. Η καθιστική ζωή σχετίζεται με προβλήματα όπως πόνους στη μέση, κακή στάση και μειωμένη κυκλοφορία του αίματος. Αυτές οι συνθήκες μπορούν να οδηγήσουν σε χρόνιες παθήσεις όπως η οστεοαρθρίτιδα και τα καρδιοαγγειακά προβλήματα.

Έλλειψη Κίνησης Και Αύξηση Βάρους

Η περιορισμένη φυσική δραστηριότητα είναι ένα άλλο κοινό πρόβλημα της εξ αποστάσεως εργασίας. Χωρίς την καθημερινή κίνηση που προσφέρει η μετακίνηση στο γραφείο και η κίνηση στο χώρο εργασίας, υπάρχει κίνδυνος αύξησης του βάρους και μειωμένης φυσικής κατάστασης. Η έλλειψη σωματικής δραστηριότητας μπορεί επίσης να επηρεάσει αρνητικά την ψυχολογική σας ευεξία.

Προτάσεις Για Βελτίωση Της Υγείας Σας

Δημιουργία Σαφών Ορίων

Για να διατηρήσετε μια υγιή ισορροπία μεταξύ εργασίας και προσωπικής ζωής, είναι σημαντικό να ορίσετε σαφή όρια. Καθορίστε συγκεκριμένα ώρες εργασίας και διαλείμματα και προσπαθήστε να τα τηρείτε αυστηρά. Αυτό θα σας βοηθήσει να διαχωρίσετε την επαγγελματική σας ζωή από την προσωπική σας ζωή και να αποφύγετε την εξάντληση.

Ενσωμάτωση Σωματικής Δραστηριότητας

Η ενσωμάτωση τακτικής σωματικής δραστηριότητας στην καθημερινότητά σας είναι ζωτικής σημασίας. Ακόμη και μικρές αλλαγές, όπως η χρήση μιας στάσης εργασίας ή η προγραμματισμένη άσκηση κατά τη διάρκεια των διαλειμμάτων, μπορούν να κάνουν μεγάλη διαφορά. Σκεφτείτε να ενσωματώσετε διαλείμματα για άσκηση και περπάτημα στην καθημερινή σας ρουτίνα.

Δημιουργία Εργασιακού Χώρου

Είναι επίσης σημαντικό να δημιουργήσετε έναν υγιή και άνετο χώρο εργασίας στο σπίτι. Εξασφαλίστε ότι ο χώρος σας είναι εργονομικά σχεδιασμένος και άνετος για να μειώσετε την σωματική καταπόνηση. Επενδύστε σε ένα καλό γραφείο και καρέκλα που υποστηρίζουν τη σωστή στάση και την άνεση.

Η εξ αποστάσεως εργασία προσφέρει πολλά πλεονεκτήματα, αλλά συνδέεται και με προκλήσεις που μπορούν να επηρεάσουν την υγεία σας. Αναγνωρίζοντας τις προκλήσεις και εφαρμόζοντας στρατηγικές για την αντιμετώπισή τους, μπορείτε να διασφαλίσετε μια πιο ισορροπημένη και υγιή εργασιακή ζωή. Η διαχείριση της ψυχικής και σωματικής σας ευημερίας είναι κρίσιμη για την μακροχρόνια επιτυχία και ευημερία σας στην εξ αποστάσεως εργασία.

Η Ένωση Ασθενών Ελλάδας, υπερασπιζόμενη τα δικαιώματα των ασθενών σε όλες τις θεραπευτικές κατηγορίες, θεωρεί θεμελιώδη αρχή τη διασφάλιση της πρόσβασης όλων των ασθενών στα φάρμακα που έχουν ανάγκη.

Προβλήματα πρόσβασης στα φάρμακα αναδείχθηκαν πρόσφατα, σύμφωνα με την Ένωση, λόγω σημαντικών ελλείψεων σε κρίσιμα σκευάσματα. Αν και πρόκειται για πανευρωπαϊκό πρόβλημα, έχει προκαλέσει ταλαιπωρία και σε Έλληνες ασθενείς.

Η Ένωση, με αίσθημα ευθύνης, υποστηρίζει τις προσπάθειες της Πολιτείας σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο για την εξεύρεση λύσεων. Ο στόχος όλων των εμπλεκομένων πρέπει να είναι η διασφάλιση της διαθεσιμότητας φαρμάκων στην αγορά, αποφεύγοντας ελλείψεις που θέτουν σε κίνδυνο την υγεία των πολιτών.

Αυξήσεις στις τιμές των φαρμάκων

Όπως σημειώνει η Ένωση Ασθενών, κατανοεί την ανάγκη αναπροσαρμογής των τιμών ορισμένων φτηνών φαρμάκων που βρίσκονταν σε έλλειψη. Ωστόσο, παρατηρούνται αυξήσεις σε φάρμακα, όχι μόνο χαμηλού κόστους αλλά και σε ακριβότερα σκευάσματα, αυξάνοντας σημαντικά τη συμμετοχή των ασθενών στο κόστος.

Προτάσεις της Ένωσης Ασθενών

Η Ένωση καλεί την Πολιτεία να προβεί σε συγκεκριμένες παρεμβάσεις:

1. Επανεξέταση ποσοστών συμμετοχής: Να επανεξεταστεί το πλαίσιο συμμετοχής των ασθενών στο κόστος των φαρμάκων, κυρίως για κατηγορίες χρονίων ασθενών και ηλικιωμένων με χαμηλά εισοδήματα, ενισχύοντας την πλήρη απαλλαγή για πρώην δικαιούχους ΕΚΑΣ.
2. Πρόσβαση σε γιατρούς ειδικοτήτων: Να διασφαλιστεί η δωρεάν και έγκαιρη πρόσβαση όλων των ασθενών σε γιατρούς που μπορούν να συνταγογραφήσουν τα απαραίτητα φάρμακα, μειώνοντας το οικονομικό βάρος των ασθενών.

Η Ένωση Ασθενών Ελλάδας παραμένει αφοσιωμένη στην προάσπιση των δικαιωμάτων των ασθενών και στη βιωσιμότητα του συστήματος υγείας, μέσω τεκμηριωμένων προτάσεων και υπεύθυνης δράσης.

Με την Δρ. Αλεξάνδρα Αθανασίου, που κατέχει υψηλές θέσεις διεθνώς στον τομέα της (ακτινολογία μαστού) συζητούμε για την τεχνητή νοημοσύνη στην υπηρεσία του στήθους, σχεδόν δύο μήνες πριν τον μήνα Οκτώβριο που είναι μήνας αφύπνισης για τον καρκίνο του στήθους.

Η τεχνητή νοημοσύνη έχει μπει για τα καλά στον ιατρικό τομέα με εκπληκτικά αποτελέσματα σε πολλούς τομείς. Είναι εντυπωσιακό το πόσο μπορεί να βοηθήσει, πόσο λύνει τα χέρια των γιατρών και πόσο θα βοηθήσει τον πληθυσμό της γης. Η τεχνολογία στην υπηρεσία του ανθρώπου.

Η Δρ. Αλεξάνδρα Αθανασίου είναι εξειδικευμένη ακτινολόγος μαστού με εμπειρία 22 ετών  σε ογκολογικά νοσοκομεία στη Γαλλία (Institut Curie, Institut Gustave Roussy) και στο νοσοκομείο ΜΗΤΕΡΑ στην Αθήνα, όπου και κατέχει από το 2014 τη θέση της Διευθύντριας του Τμήματος Απεικόνισης Μαστού. Είναι στο Executive Board of European Society of Breast Imaging (ΕUSOBI) όπου και είναι Chair of International Relations Committee.

Εκπροσωπεί το EUSOBI στο European Cancer Oganization. Είναι μέλος ευρωπαϊκών working groups  για τη σύνταξη κατευθυντήριων οδηγιών για τον προσυμπτωματικό έλεγχο (screening) και τη διαχείριση των παθήσεων του μαστού. Ασχολείται ερευνητικά με νεότερες τεχνικές στη μαγνητική μαστογραφία και στη μαστογραφία με σκιαγραφικό, ενώ από τον Φεβρουάριο του 2023 είναι ερευνήτρια στο πολυκεντρικό ευρωπαϊκό πρωτόκολλο ODELIA με χρηματοδότηση από την Ευρωπαϊκή Ένωση για την ανάπτυξη συστήματος τεχνητής νοημοσύνης στην μαγνητική μαστογραφία.

– Τι σημαίνει «τεχνητή νοημοσύνη» κυρία Αθανασίου για το στήθος και τον καρκίνο του μαστού;

Κάθε φορά που κάνουμε μια απεικονιστική εξέταση για τον μαστό (μαστογραφία, τομοσύνθεση, υπερηχογράφημα, μαγνητική μαστογραφία), αυτό που λαμβάνουμε είναι μια ψηφιακή εικόνα αποτελούμενη από ένα σύνολο pixels (όπως πχ όταν κάνουμε μια φωτογραφία με το smartphone μας). Αυτά τα pixels  εμπεριέχουν ιατρική πληροφορία, διότι ο τρόπος που διατάσσονται στην εικόνα και η διαβάθμιση του χρώματος τους δεικνύουν πώς είναι ανατομικά ο μαστός μας, αν υπάρχει βλάβη, και τι είδους είναι η βλάβη που υπάρχει (καλοήθης ή κακοήθης). Το ανθρώπινο μάτι είναι κατασκευασμένο να αντιλαμβάνεται πληροφορία από ένα μέγεθος και πάνω, σίγουρα πάντως όχι σε τόσο μικρή κλίμακα όπως ένα pixel. Εδώ έρχονται πολύτιμοι αρωγοί οι αλγόριθμοι τεχνητής νοημοσύνης οι οποίοι έχουν την ικανότητα να αναλύουν αυτή την πληροφορία και να υποβοηθούν τους εξειδικευμένους ακτινολόγους μαστού για ακόμα πιο πρώιμη και έγκυρη διάγνωση. Το ενδιαφέρον με την τεχνητή νοημοσύνη είναι ότι πλέον μπορεί να παρέχει όχι μόνο διαγνωστική υποβοήθηση σε άμεσο χρόνο αλλά και προβλεπτική πληροφορία σε απώτερο χρόνο, δηλαδή να μας «σημάνει» μια περιοχή δυνητικά μελλοντικά ύποπτη χωρίς να υπάρχει βλάβη ακόμα. Πρακτικά, αυτό σημαίνει ότι θα σκύψουμε με περισσότερη προσοχή στην εν λόγω περιοχή, π.χ. να ζητήσουμε έναν πιο σύντομο επανέλεγχο ή μια συμπληρωματική εξέταση.

– Πόση τεχνολογία αντέχει η ιατρική;

Τόση και άλλη τόση είναι η αυθόρμητη απάντησή μου! Η τεχνολογική πρόοδος στην Ιατρική, ειδικά τον τελευταίο αιώνα, είναι θεαματική και εντελώς απαραίτητη, ακόμα και αν περνά απαρατήρητη στα μάτια του ευρέος κοινού. Κατά τη γνώμη μου,  το ερώτημα αφορά περισσότερο την ηθική χρήση της τεχνολογίας ώστε ο Άνθρωπος να είναι πάντα στο επίκεντρο και η επιστήμη της Ιατρικής να συνεχίσει να προοδεύει χωρίς να χαθεί η ανθρώπινη επαφή θεραπευτή-θεραπευόμενου. Ξέρετε, ένα ικανό ποσοστό ίασης περνά ψυχικά ακριβώς από αυτή την σχέση. Η υψηλή τεχνολογία είναι εργαλείο, απαραίτητο μεν, εργαλείο δε. Με αυτή την έννοια, προσωπικά είμαι ένθερμη υπέρμαχος της συνεχιζόμενης τεχνολογικής εξέλιξης, με την προϋπόθεση να διατηρεί σταθερά ανθρωποκεντρικό χαρακτήρα.

– Τι σημαίνει για εσάς «ιατρικό λάθος» και πώς το προλαμβάνετε εκτός τού να είστε άριστη γιατρός; Υπάρχει τρόπος double check δηλαδή;

Μεγάλο και σημαντικό θέμα θίξατε αγαπητή… Κανείς εξ ‘υμών που έχουμε δώσει τον όρκο του Ιπποκράτη δεν μπορεί να δεχθεί ή να  συμβιβαστεί με την έννοια του «λάθους», παρότι γνωρίζουμε όλοι μας ότι τα λάθη είναι ανθρώπινα και αναπόφευκτα- to err is human. Πρακτικά, η εμπειρία μου με έχει διδάξει ότι δύο ειδών είναι τα λάθη στην απεικόνιση του μαστού: perception errors και interpretation errors, ήτοι λάθη αντίληψης και λάθη ερμηνείας αντίστοιχα. Η πρώτη κατηγορία αφορά σε εικόνες που είναι ορατές στην απεικόνιση αλλά διαλάθουν της προσοχής μας, είτε διότι είμαστε κουρασμένοι είτε διότι η προσοχή μας διασπάται από άλλους παράγοντες, πχ. μας διακόπτει ένα τηλεφώνημα. Η δεύτερη κατηγορία αφορά σε εικόνες που τις βλέπουμε μεν, τις ερμηνεύουμε λάθος δε, φερ’ειπείν ταξινομούμε ως πιθανά καλοήθη μια εικόνα που είναι κακοήθης. Σε ανθρώπινο-ιατρικό επίπεδο, οι λόγοι λάθους παραμένουν ίδιοι, δηλαδή κούραση, διάσπαση προσοχής ή και έλλειψη εμπειρίας μερικές φορές. Αυτός είναι ο λόγος που η απεικόνιση μαστού αποτελεί συγκεκριμένη εξειδίκευση, ώστε να εξασφαλίζεται η εκπαίδευση και εμπειρία. Προσωπικά, προκειμένου να ελαχιστοποιήσω τους παράγοντες κούρασης και προσοχής, φροντίζω να δουλεύω με συνθήκες ησυχίας, δεν επιτρέπω να με ενοχλούν, μου διαθέτω το χρόνο που χρειάζεται ανά εξέταση χωρίς να βιάζομαι και φροντίζω να έχω ένα ανώτατο όριο εξετάσεων ανά ημέρα, ώστε να είναι το μυαλό μου και τα μάτια μου «καθαρά». Τέλος, χρησιμοποιώ εδώ και 4 χρόνια στην καθημερινή μου πρακτική αλγορίθμους τεχνητής νοημοσύνης τόσο στη μαστογραφία όσο και στην τομοσύνθεση που ενέχουν ρόλο double check- second reader  (όπως γίνεται στα προγράμματα screening  του εξωτερικού).

– Σε ποιο σημείο διεθνώς από άποψη προόδου βρίσκεται η χώρα μας στον τομέα του καρκίνου του μαστού;

Καταρχάς να επισημάνουμε ότι η χώρα μας έχει επίσημα πλέον πρόγραμμα προ συμπτωματικού ελέγχου του γενικού πληθυσμού για τον καρκίνο του μαστού, όπως όλες οι προηγμένες χώρες, πρόγραμμα το οποίο ακολουθεί όλες τις κατευθυντήριες οδηγίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Σε θεραπευτικό επίπεδο, ακολουθούνται τα διεθνή πρωτόκολλα πολύ ικανοποιητικά οφείλω να πω. Τεχνολογικά είμαστε επίσης σε πολύ καλό σημείο με την έννοια του εξοπλισμού σε μαστογράφους, μαγνητικούς τομογράφους κλπ., γεγονός το οποίο εξασφαλίζει απεικόνιση υψηλού επιπέδου. Σε επίπεδο έρευνας, γίνονται πολύ σημαντικές προσπάθειες με συμμετοχή Ελλήνων ερευνητών σε διεθνείς μελέτες, παράδειγμα η δική μας συμμετοχή στο  ευρωπαϊκό πρωτόκολλο ODELIA όπου αναπτύσσουμε ένα σύστημα τεχνητής νοημοσύνης που να «διαβάζει» μαγνητικές μαστογραφίες υποβοηθώντας τον ακτινοδιαγνώστη και βελτιστοποιώντας τόσο την ροή όσο και την απόδοση των αποτελεσμάτων. Τέλος, θα ήθελα να επισημάνω τις προόδους που έχουν γίνει όσον αφορά στην ενημέρωση των γυναικών για την πρόληψη του καρκίνου του μαστού. Σίγουρα υπάρχουν ακόμα πολλά που πρέπει να γίνουν στο επίπεδο της ορθής πληροφόρησης, χαίρομαι όμως  που κινούμαστε στη σωστή κατεύθυνση. Το λεγόμενο health literacy  είναι συνολικά δείκτης υγείας μιας κοινωνίας.

Οι κλινικές μελέτες δίνουν πολλά υποσχόμενα αποτελέσματα στην ανακούφιση των συμπτωμάτων που προκαλούν δυσφορία και υπόσχονται να βελτιώσουν την καθημερινότητα των γυναικών

Ελπίδα σε εκατομμύρια γυναίκες που υπομένουν τις προκλήσεις της εμμηνόπαυσης δίνουν τα νέα για μια νέα θεραπεία κατά των εξάψεων και των άλλων ενοχλητικών συμπτωμάτων. Πρόσφατες ερευνητικές μελέτες αναδεικνύουν ένα νέο φάρμακο στη φαρέτρα της διαχείρισης των μετεμμηνοπαυσιακών επιπτώσεων.

Πρόκειται για την ουσία elinzanetant, με πολλά υποσχόμενες δυνατότητες στην ανακούφιση των συμπτωμάτων της εμμηνόπαυσης. Οι σχετικές κλινικές δοκιμές έδειξαν ότι, μετά από μόλις ένα μήνα χρήσης, οι γυναίκες ανέφεραν μέση μείωση των εξάψεων κατά περίπου 56%. Το ποσοστό αυτό βελτιώθηκε περαιτέρω, φτάνοντας το 65% μετά από 3 μήνες χρήσης.

Στις δοκιμές συμμετείχαν περισσότερες από 300 μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες, με το 62% των συμμετεχουσών να παρουσιάζει μείωση της συχνότητας των εξάψεων κατά τουλάχιστον 50%, σύμφωνα με την ερευνητική ομάδα, της οποίας ηγήθηκε η δρ. JoAnn Pinkerton από το Πανεπιστήμιο Υγείας της Βιρτζίνια. Το φάρμακο, μάλιστα, δε μείωσε απλά τον αριθμό των εξάψεων, αλλά και τη σοβαρότητά τους, προσφέροντας σημαντική ανακούφιση στις παθούσες.  Η σχετική μελέτη δημοσιεύθηκε στο Journal of the American Medical Association.

Η παρασκευάστρια εταιρεία έχει ήδη καταθέσει αίτηση χορήγησης νέου φαρμάκου στον Αμερικανικό Οργανισμό Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA), φέρνοντας ενδεχομένως αυτή τη νέα θεραπεία πιο κοντά στην αγορά.

Οι εξάψεις, οι οποίες ιατρικά αναφέρονται ως αγγειοκινητικά συμπτώματα της εμμηνόπαυσης, επηρεάζουν έως και το 80% των μετεμμηνοπαυσιακών γυναικών, συχνά επιμένοντας για χρόνια. Ιστορικά, η θεραπεία ορμονικής υποκατάστασης (HRT) αποτελούσε την κύρια θεραπευτική οδό, ωστόσο η συσχέτισή της με τον κίνδυνο πυροδότησης καρκίνου του μαστού και εγκεφαλικού επεισοδίου έκαναν πολλές γυναίκες να διστάζουν να τη χρησιμοποιήσουν. Ορισμένα αντικαταθλιπτικά έχουν επίσης μπει στη «μάχη» της διαχείρισης των δυσάρεστων συμπτωμάτων της εμμηνόπαυσης, λύση που ωστόσο δεν ενδείκνυται για όλους.

Το 2023, εισήχθη μια νέα κατηγορία μη ορμονικών φαρμάκων, οι ανταγωνιστές των υποδοχέων νευροκινίνης (ΝΚ)-3, με τη φεζολινετάντη (Veozah) να είναι η πρώτη που έλαβε έγκριση από τον FDA. Τα φάρμακα αυτά στοχεύουν συγκεκριμένα εγκεφαλικά κύτταρα, γνωστά ως νευρώνες KNDy, που παίζουν ρόλο στη ρύθμιση της θερμοκρασίας του σώματος. Η υπερδραστηριότητα σε αυτούς τους νευρώνες πιστεύεται ότι πυροδοτεί τα συμπτώματα της εμμηνόπαυσης, καθιστώντας τους ιδανικό στόχο για θεραπεία. Η ουσία elinzanetant ανήκει σε αυτή την καινοτόμο κατηγορία φαρμάκων και στοχεύει σε αυτόν ακριβώς τον μηχανισμό.

Τι εξέτασε η έρευνα

Η πρόσφατη μελέτη περιλάμβανε ευρήματα από δύο κλινικές δοκιμές φάσης 3, σε καθεμία από τις οποίες συμμετείχαν πάνω από 300 μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες ηλικίας 40-65 ετών. Οι συμμετέχουσες ήταν κατά μέσο όρο 55 ετών και αντιμετώπιζαν μέτριες έως σοβαρές εξάψεις. Κλήθηκαν τυχαία να λάβουν είτε την ουσία elinzanetant (120mg), είτε εικονικό φάρμακο καθημερινά για 26 εβδομάδες.

Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι ενώ και οι δύο ομάδες είδαν κάποια μείωση των εξάψεων, εκείνες που έπαιρναν την ουσία elinzanetant βίωσαν σημαντικά μεγαλύτερη ανακούφιση. Μέχρι την 4η εβδομάδα μιας δοκιμής, ο μέσος αριθμός των ημερήσιων εξάψεων μειώθηκε από περίπου 14 σε λιγότερο από 6 στην ομάδα της ουσίας. Μέχρι τη 12η εβδομάδα, η μείωση των εξάψεων ήταν ακόμη πιο έντονη, με τα άτομα που την λάμβαναν να έχουν κατά μέσο όρο μόλις 4,7 εξάψεις την ημέρα – μια μείωση 65% από την έναρξη της δοκιμής. Οι συμμετέχουσες ανέφεραν επιπλέον ότι οι εξάψεις που εμφανίζονταν ήταν λιγότερο σοβαρές. Παρατηρήθηκαν, επίσης, βελτιώσεις στην ποιότητα του ύπνου, ένα κρίσιμο όφελος για πολλές γυναίκες που παλεύουν με τα συμπτώματα της εμμηνόπαυσης.

Το φάρμακο δείχνει πολλά υποσχόμενο, συσχετίστηκε ωστόσο με ελαφρές παρενέργειες. Ειδικότερα, περίπου οι μισές από τις συμμετέχουσες ανέφεραν ήπια προβλήματα, όπως πονοκεφάλους ή κόπωση, αν και καμία από αυτές τις παρενέργειες δεν ήταν σοβαρή.

Η δρ. Stephanie McNally, διευθύντρια των υπηρεσιών OB/GYN στο Katz Institute for Women’s Health του Northwell Health, η οποία δεν συμμετείχε στην έρευνα, υπογράμμισε τη σημασία αυτής της εξέλιξης. «Για τις γυναίκες που δεν μπορούν να λάβουν ορμονική φαρμακευτική αγωγή λόγω ιατρικών και καρδιαγγειακών παθήσεων, καρκίνου ή άλλων λόγων, το φάρμακο αυτό προσφέρει ελπίδα, επιτρέποντάς τους να μην υποφέρουν σιωπηλά», δήλωσε η ίδια.

Η δρ. Stephanie Faubion και δρ. Chrisandra Shufelt της Mayo Clinic σημειώνουν ότι οι ανταγωνιστές των υποδοχέων νευροκινίνης (NK)-3, όπως η ουσία elinzanetant, χρησιμοποιούνται ήδη, χρησιμεύοντας επίσης στην πρόληψη του σπλαχνικού λίπους που σχετίζεται με την εμμηνόπαυση και παρέχοντας ακόμη ευρύτερα οφέλη για την υγεία.

Καθώς περισσότερες μη ορμονικές θεραπευτικές επιλογές, όπως η ουσία elinzanetant, γίνονται διαθέσιμες, το τοπίο της φροντίδας της εμμηνόπαυσης πρόκειται να εξελιχθεί, προσφέροντας στις γυναίκες ασφαλέστερους και αποτελεσματικότερους τρόπους διαχείρισης των συμπτωμάτων τους. Με την πιθανή έγκριση από τον FDA στον ορίζοντα, θα μπορούσε σύντομα να αποτελέσει βασικό σύμμαχο στη βελτίωση της ποιότητας ζωής των γυναικών που αντιμετωπίζουν τις προκλήσεις της εμμηνόπαυσης.

Νέα έρευνα υποδεικνύει ένα συγκεκριμένο τρόφιμο ως τον κύριο παράγοντα κινδύνου για την αυξημένη παρουσία της απειλητικής για τη ζωή ασθένειας.

Ένας διατροφικός παράγοντας μπορεί είναι ο κύριος ένοχος που κρύβεται πίσω από την παρατηρούμενη αύξηση των περιπτώσεων καρκίνου του παχέος εντέρου σε ενήλικες νεότερης ηλικίας, υποστηρίζει νέα έρευνα που δημοσιεύεται στο NPJ Precision Oncology. Η ερευνητική ομάδα «δείχνει» συγκεκριμένα το κόκκινο και επεξεργασμένο κρέας ως τον κυριότερο παράγοντα κινδύνου.

Σύμφωνα με τους ερευνητές, οι νεότεροι ασθενείς με καρκίνο του παχέος εντέρου παρουσιάζουν συνήθως υψηλότερα επίπεδα μεταβολιτών, που προκύπτουν από την πέψη ενός συγκεκριμένου αμινοξέος, της αργινίνης. Παράλληλα, στο πλαίσιο της μελέτης παρατηρήθηκαν υψηλότερα επίπεδα μεταβολιτών που σχετίζονται με τον κύκλο της ουρίας, τη διαδικασία μέσω της οποίας η αμμωνία που παράγεται από την πέψη των πρωτεϊνών φιλτράρεται από το αίμα και αποβάλλεται από το σώμα.

Η χρόνια υπερκατανάλωση κόκκινου και επεξεργασμένου κρέατος θα μπορούσε να εξηγεί τα αυξημένα επίπεδα αυτών των μεταβολιτών στους νέους ασθενείς με καρκίνο του παχέος εντέρου, υποστηρίζουν τώρα οι μελετητές. «Τα δεδομένα μας δείχνουν ξεκάθαρα ότι η κύρια αιτία είναι η διατροφή», δήλωσε ο ερευνητής Naseer Sangwan, διευθυντής του Microbial Sequencing & Analytics Resource Core της Cleveland Clinic. «Γνωρίζουμε ήδη τους κύριους μεταβολίτες που σχετίζονται με τον αυξημένο κίνδυνο, οπότε τώρα μπορούμε να προχωρήσουμε την έρευνά μας προς τη σωστή κατεύθυνση», συμπλήρωσε.

Για τις ανάγκες της μελέτης, οι ερευνητές συνέκριναν τις εξετάσεις αίματος 20 ασθενών ηλικίας 50 ετών και κάτω με καρκίνο του παχέος εντέρου ηλικίας με εκείνες ασθενών 60 ετών και άνω. Η ανάλυση αποκάλυψε ότι οι διαφορές στη διατροφή εξηγούσαν πολλές από τις διαφορές που παρατηρήθηκαν μεταξύ νεότερων και μεγαλύτερων ασθενών με καρκίνο του παχέος εντέρου.

Πέντε επιθέσεις σε νοσοκομεία της χώρας μέσα σε λίγα 24ωρα κατέγραψαν οι Ενώσεις των νοσοκομειακών γιατρών και των εργαζομένων.

Πέντε περιστατικά βίας κατά υγειονομικών κατήγγειλαν οι Ενώσεις γιατρών και εργαζομένων των νοσοκομείων μόνο τις τελευταίες ημέρες. Το φαινόμενο επιθέσεων από ασθενείς ή συνοδούς τους κατά ιατρικού και άλλου προσωπικού στο Εθνικό Σύστημα Υγείας (ΕΣΥ) «φουντώνει» και είναι σχεδόν καθημερινό. Μάλιστα, εκτός από όσα περιστατικά βλέπουν το φως της δημοσιότητας, υπάρχουν και πολλά που μένουν στην… αφάνεια.

«Έχουμε επισημάνει πολλές φορές ότι οι υγειονομικοί έχουμε γίνει σάκος του μποξ στις επιθετικούς παραλογισμούς κάθε ασθενούς ή συνοδού. Ούτε ταχυδακτυλουργοί είμαστε για να εξυπηρετούμε ταυτόχρονα δεκάδες ασθενείς, ούτε θαυματοποιοί ώστε να γίνονται καλά όλοι οι ασθενείς χωρίς να πονέσουν καθόλου», σημειώνει ο πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Εργαζομένων Δημόσιων Νοσοκομείων (ΠΟΕΔΗΝ), Μιχάλης Γιαννάκος.

Ο ίδιος έκανε γνωστό ένα περιστατικό βίας χθες το πρωί στο νοσοκομείο «Ιπποκράτειο» Θεσσαλονίκης. Σύμφωνα με όσα κατήγγειλε, μια ασθενής που είχε πραγματοποιήσει χειρουργείο στο ισχίο επισκέφτηκε την ορθοπεδική κλινική για φροντίδα των χειρουργικών τομών. «Ο συνοδός φώναζε έξω από το ιατρείο απειλώντας με ξυλοδαρμό τους πάντες. Βγήκε ο διευθυντής της ορθοπεδικής κλινικής από άλλο χώρο να δει τι συμβαίνει και τι το ήθελε; Ο θρασύδειλος συνοδός του επιτέθηκε στα καλά καθούμενα και τον γρονθοκόπησε», περιγράφει ο κ. Γιαννάκος.

Σύμφωνα με τον ίδιο, παρά τις αυστηρές διατάξεις του νέου νόμου ασθενείς και συνοδοί εμφανίζουν τόση επιθετικότητα που δεν σκέφτονται πιθανές κυρώσεις. Τις περισσότερες περιπτώσεις οι επιθέσεις συμβαίνουν στα Τμήματα Επειγόντων Περιστατικών (ΤΕΠ) όπου καταγράφονται αναμονές και σε αρκετές περιπτώσεις το προσωπικό δεν επαρκεί για να απορροφώνται γρήγορα οι ασθενείς που περιμένουν.