Οδηγός αντιγήρανσης: Τι να τρώτε ανά δεκαετία της ζωής σας για καλή υγεία και μακροζωία – Από παιδί έως τα 80

Μια ειδικός επισημαίνει τα SOS της διατροφής σε κάθε δεκαετία της ζωής μας για να πετύχουμε τον στόχο της μακροζωίας με καλή υγεία

Μια ισορροπημένη διατροφή είναι κομβικής σημασίας για τη διατήρηση της υγείας και την επιβράδυνση της γήρανσης. Το μυστικό της μακροζωίας και σωματικής ευεξίας, σύμφωνα με τη διατροφολόγο Δρ. Federica Amati, είναι να δίδεται βάρος σε συγκεκριμένα θρεπτικά συστατικά ανά διαφορετικό στάδιο της ζωής μας. Η ειδικός παρουσίασε στη Daily Mail έναν οδηγό με διατροφικές συστάσεις για κάθε δεκαετία, από την παιδική ηλικία έως τα 80 έτη και άνω.

  • Ηλικίες 0-12: Άφθονο νερό και ποικιλία στα τρόφιμα

Η μεγάλη ποικιλία από θρεπτικά τρόφιμα είναι το κλειδί στην παιδική ηλικία, για την ανάπτυξη ενός ισχυρού ανοσοποιητικού συστήματος και ενός υγιούς εντερικού μικροβιώματος. Ενθαρρύνετε τα παιδιά να πίνουν νερό αντί για σακχαρούχα ποτά για να μειώσετε τον κίνδυνο παχυσαρκίας, διαβήτη τύπου 2 και ορισμένων μορφών καρκίνου αργότερα στη ζωή τους. Ο περιορισμός της ζάχαρης, ιδιαίτερα από πηγές όπως οι χυμοί και τα αναψυκτικά, είναι κρίσιμος για την πρόληψη της τερηδόνας και την προαγωγή της μακροπρόθεσμης υγείας. Προσοχή στην επαρκή ενυδάτωση, σημειώνει η ειδικός.

  • Ηλικίες 12-20: Ασβέστιο, Ω-3 λιπαρά οξέα και σίδηρος

Η εφηβεία αποτελεί μοναδική ευκαιρία την γερά και υγιή οστά με μια διατροφή πλούσια σε ασβέστιο, το οποίο είναι ζωτικής σημασίας για την πρόληψη της οστεοπόρωσης αργότερα στη ζωή. Ιδίως τα κορίτσια θα πρέπει να εστιάζουν σε τρόφιμα πλούσια σε σίδηρο, όπως τα αυγά, ο σολομός και τα όσπρια, για να καλύπτουν τις ανάγκες που δημιουργεί η έμμηνος ρύση και να ενισχύσουν τη γνωστική λειτουργία. Τα ω-3 λιπαρά οξέα από πηγές όπως τα λιπαρά ψάρια είναι επίσης σημαντικά για την ενδυνάμωση του εγκεφάλου και τη μείωση του κινδύνου προβλημάτων από την ψυχική σφαίρα.

  • Ηλικίες 20-30: Φυτικές πρωτεΐνες

Η οικοδόμηση μυϊκής μάζας από την ηλικία των 20 έως 30 ετών βάζει τα θεμέλια για τη διατήρηση της δύναμης και της κινητικότητας στις μεγαλύτερες ηλικίες. Ωστόσο, είναι σημαντικό να εστιάσετε στις φυτικές πρωτεΐνες και όχι τόσο στις ζωικές, που μπορούν να συμβάλλουν στη χρόνια φλεγμονή και να αυξήσουν τον κίνδυνο καρδιακών παθήσεων. Ενσωματώνοντας μια ποικιλία από ολόκληρα τρόφιμα, συμπεριλαμβανομένων των οσπρίων, των ξηρών καρπών, των σπόρων και των δημητριακών ολικής άλεσης, θωρακίζετε την υγείας της καρδιάς και του μυαλού κόντρα στη φθορά του χρόνου.

  • Ηλικίες 40-50: Ζυμωμένα τρόφιμα

Οι ορμονικές αλλαγές στη μέση ηλικία μπορούν να εξασθενήσουν το ανοσοποιητικό σύστημα, καθιστώντας έτσι αναγκαία την ενίσχυση της υγείας του εντέρου με τρόφιμα που έχουν υποστεί ζύμωση. Τέτοιες τροφές, χάρη στην αφθονία σε προβιοτικά και φυτικές ίνες, βοηθούν στη διατήρηση ενός υγιούς εντερικού μικροβιώματος, το οποίο είναι ζωτικής σημασίας για τη λειτουργία του ανοσοποιητικού και τη μείωση της φλεγμονής, συντελώντας στην καλύτερη πρόληψη των καρδιακών παθήσεων.

  • Ηλικίες 60-70: Θρεπτικά γεύματα

Με το πέρασμα στην έβδομη και όγδοη δεκαετία αρχίζουν να εμφανίζονται σωρευτικά τα αποτελέσματα των προηγούμενων διατροφικών συνηθειών σας. Πρόκειται για μια κρίσιμη περίοδο που απαιτεί ένα διατροφικό πλάνο με θρεπτικά γεύματα, τα οποία θα παρέχουν τις απαραίτητες βιταμίνες, μέταλλα και φυτικές ίνες που χρειάζεται το σώμα για να παραμείνει υγιές.

  • Ηλικία: 80 και άνω: Νερό και φυτικές ίνες

Από τα 80 και πέρα, θα πρέπει να επιμείνετε στην επάρκεια του οργανισμού σε νερό, δεδομένου ότι η αφυδάτωση μπορεί να οδηγήσει σε σύγχυση και να αυξήσει τον κίνδυνο εγκεφαλικού επεισοδίου. Συμπεριλάβετε τροφές πλούσιες σε φυτικές ίνες για να βοηθήσετε στη διατήρηση της υγείας του εντέρου.

Θέλετε να χάσετε βάρος και να μην το ξαναπάρετε; Τα δύο συστατικά που θα πρέπει να περιέχει η διατροφή σας

Ένα νέο πρόγραμμα απώλειας βάρους υποδεικνύει ότι ίσως τόσο καιρό προσεγγίζαμε με λανθασμένο τρόπο τον πολυπόθητο στόχο.

Για πολλά χρόνια, όλες οι προσπάθειες απώλειας βάρους είχαν συσχετιστεί στενά με τον περιορισμό θερμίδων. Οι επικρατούσες ιδέες έτειναν να υποστηρίζουν ότι όσο περισσότερο περιορίζει κάποιος τις ποσότητες φαγητού που καταναλώνει, τόσο καλύτερα αποτελέσματα αδυνατίσματος θα πετύχει. Ευτυχώς, η τάση αυτή έχει μεταβληθεί τα τελευταία χρόνια, με μια όλο και πιο ηχηρή ομάδα ειδικών να επισημαίνει ότι η ποιότητα και όχι τόσο η ποσότητα είναι αυτή που μετράει στις προσπάθειες μιας επιτυχούς απώλειας βάρους με μακροπρόθεσμη αποτελεσματικότητα.

Στο πλαίσιο αυτής της νεότερης προσέγγισης, ερευνητές από το Πανεπιστήμιο του Ιλινόις παρουσίασαν ένα καινοτόμο πρόγραμμα (Individualized Diet Improvement Program – iDip), βασικοί πυλώνες του οποίου είναι η ποιότητα της διατροφής και οι εξατομικευμένες ανάγκες κάθε ανθρώπου. Στόχος της πρωτοποριακής αυτής διατροφικής προσέγγισης είναι να βοηθήσει τους ανθρώπους να χάσουν βάρος, διδάσκοντάς τους να κάνουν συνειδητές επιλογές τροφίμων αντί να ακολουθούν τυποποιημένες, αυστηρές δίαιτες ή να βασίζονται σε συσκευασμένα γεύματα.

Η βασική αρχή του iDip είναι απλή: Δώστε προτεραιότητα στην πρόσληψη πρωτεϊνών και φυτικών ινών, καθώς διαχειρίζεστε παράλληλα τη συνολική πρόσληψη θερμίδων. Αυτή η προσέγγιση αμφισβητεί την παραδοσιακή αντίληψη που υποστηρίζει τον ακραίο περιορισμό πρόσληψης τροφής στην προσπάθεια απώλειας βάρους.

Σε μια μελέτη διάρκειας ενός έτους, τα αποτελέσματα της οποίας δημοσιεύθηκαν στο Obesity Science & Practice, 22 συμμετέχοντες ακολούθησαν το πρόγραμμα iDip. Τα αποτελέσματα ήταν μεν ελπιδοφόρα, παρουσιάζοντας ωστόσο μεγάλη ετερογένεια. Ειδικότερα, η μέση απώλεια βάρους που επιτεύχθηκε άγγιξε το 6,5%, με ορισμένους συμμετέχοντες να επιτυγχάνουν σημαντική απώλεια βάρους (έως και 13%) και άλλους να σημειώνουν ελάχιστη ή μηδενική απώλεια κιλών. Η διακύμανση αυτή υπογραμμίζει τον εξατομικευμένο χαρακτήρα του προγράμματος, που έχει σχεδιαστεί για να προσαρμόζεται στις μοναδικές ανάγκες και αντιδράσεις κάθε συμμετέχοντα.

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Oatzempic για γρήγορο αδυνάτισμα: Πόσο «δουλεύει» η νέα μόδα του TikTok – Μια διαιτολόγος απαντά

Η αξία της εξατομικευμένης προσέγγισης

Αυτό που κάνει το iDip να ξεχωρίζει είναι ότι παρέχει στους συμμετέχοντες τα εργαλεία για να κατανοήσουν το διατροφικό περιεχόμενο των τροφίμων και να κάνουν καλύτερες επιλογές, αναπτύσσοντας εξατομικευμένες στρατηγικές απώλειας βάρους. «Η ευελιξία και η εξατομίκευση είναι το κλειδί για τη δημιουργία προγραμμάτων που βελτιστοποιούν την επιτυχία μιας δίαιτας και τη διατήρηση των αποτελεσμάτων της», εξηγεί ο Manabu Nakamura, καθηγητής διατροφής στο Πανεπιστήμιο του Ιλινόις Urbana-Champaign και επικεφαλής ερευνητής της μελέτης. «Μια βιώσιμη προσέγγιση είναι απαραίτητη για τη διατήρηση ενός υγιούς βάρους», προσθέτει.

Ένα βασικό χαρακτηριστικό του προγράμματος είναι το «Διάγραμμα πρωτεϊνών – φυτικών ινών», ένα οπτικό εργαλείο που βοηθά τους συμμετέχοντες να συγκρίνουν την περιεκτικότητα διαφόρων τροφίμων σε πρωτεΐνες και φυτικές ίνες σε σχέση με τον αριθμό των θερμίδων τους. Αυτό τους επιτρέπει να κάνουν πιο θρεπτικές επιλογές, που υποστηρίζουν καλύτερα τον στόχο της απώλειας βάρους.

Η έμφαση στην πρωτεΐνη και τις φυτικές ίνες δεν είναι αυθαίρετη. Οι έρευνες δείχνουν ότι αυτά τα θρεπτικά συστατικά είναι ζωτικής σημασίας για τη διατήρηση της μυϊκής μάζας κατά τη διάρκεια της απώλειας βάρους, η οποία είναι ζωτικής σημασίας για τη διατήρηση ενός υγιούς μεταβολισμού.

Η προσέγγιση αυτή είναι ακόμη πιο σημαντική για όσους κάνουν ταυτόχρονη χρήση των δημοφιλών φαρμάκων απώλειας βάρους. Ο δρ. Nakamura προειδοποιεί ότι η χρήση τέτοιων φαρμάκων χωρίς επαρκή πρόσληψη πρωτεϊνών μπορεί να οδηγήσει σε απώλεια μυών και οστών, υπογραμμίζοντας τη σημασία μιας ισορροπημένης διατροφής ακόμη και όταν χρησιμοποιούνται φαρμακευτικά βοηθήματα.

Τέλος στην καταμέτρηση θερμίδων;

Μια άλλη, καινοτόμος πτυχή του προγράμματος iDip είναι η απομάκρυνσή του από την παραδοσιακή καταμέτρηση θερμίδων. Αντ’ αυτού, οι συμμετέχοντες χρησιμοποιούν ένα εβδομαδιαίο διάγραμμα βάρους, που βασίζεται σε καθημερινές ζυγίσεις. Αυτό τους βοηθά να οπτικοποιήσουν την πρόοδό τους και να παρακολουθούν το ενεργειακό τους ισοζύγιο χωρίς το κουραστικό έργο της καταγραφής κάθε γεύματος.

Τα ευρήματα της μελέτης υποδηλώνουν ότι η επιτυχής απώλεια βάρους συνδέεται στενά με το πόσο καλά οι συμμετέχοντες ήταν σε θέση να εφαρμόσουν τις διατροφικές αλλαγές που διδάσκονται στο πρόγραμμα. Όσοι αύξησαν την πρόσληψη πρωτεϊνών και φυτικών ινών σε σχέση με τις θερμίδες έτειναν να χάνουν περισσότερο βάρος. Ενδιαφέρον είναι επίσης ότι η απώλεια βάρους κατά τους 3 πρώτους μήνες προέβλεπε σε μεγάλο βαθμό τη μακροπρόθεσμη επιτυχία.

Ενώ το iDip δείχνει πολλά υποσχόμενο, τα διαφορετικά αποτελέσματα μεταξύ των συμμετεχόντων αντικατοπτρίζουν την πολύπλοκη φύση της απώλειας βάρους. Παράγοντες όπως η ψυχική υγεία μπορούν να επηρεάσουν σημαντικά τα αποτελέσματα. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί το ότι η κατάθλιψη σχετίζεται με μικρότερη επιτυχία απώλειας βάρους. Μελλοντικός στόχος των ερευνητών είναι να βελτιώσουν το πρόγραμμα για να ενισχύσουν την αποτελεσματικότητά του σε μια μεγαλύτερη ομάδα ανθρώπων.

Συμπερασματικά, το πρόγραμμα iDip προσφέρει μια νέα προοπτική για την απώλεια βάρους, εστιάζοντας στη σημασία της πρόσληψης πρωτεΐνης και φυτικών ινών. Το ταξίδι προς τη βιώσιμη απώλεια βάρους μπορεί να είναι δύσκολο, αλλά αυτή η προσέγγιση μπορεί να βοηθήσει τους συμμετέχοντες να κάνουν μόνιμες αλλαγές, που υποστηρίζουν την υγεία και την ευημερία τους.

Πώς η κατανάλωση ζάχαρης μας γερνάει: Τι έδειξε έρευνα για τη βιολογική ηλικία

Έρευνα απέδειξε πως η κατανάλωση ζάχαρης επηρεάζει σημαντικά τη βιολογική ηλικίας μας, ενώ η υιοθέτηση μιας διατροφής πλούσιας σε βιταμίνες και μέταλλα, ιδίως χωρίς πολλή πρόσθετη ζάχαρη, σχετίζεται με μικρότερη βιολογική ηλικία σε κυτταρικό επίπεδο.

Οι ερευνητές του Πανεπιστημίου του Σαν Φρανσίσκο εξέτασαν πώς διαφορετικά μοτίβα υγιεινής διατροφής και η κατανάλωση ζάχαρης επηρέασαν ένα «επιγενετικό ρολόι», δηλαδή ένα βιοχημικό τεστ με τη βοήθεια του οποίου προσδιορίζεται τόσο η υγεία όσο και η διάρκεια ζωής.

Συγκεκριμένα, ανέλυσαν αρχεία από 342 γυναίκες από τη Βόρεια Καλιφόρνια με μέση ηλικία 39 ετών. Στη συνέχεια, συνέκριναν τη διατροφή τους με τις μετρήσεις του επιγενετικού ρολογιού, που προέκυψαν από δείγματα σάλιου. Οι ερευνητές βαθμολόγησαν τη διατροφή των γυναικών για να δουν πώς συγκρίνεται με μια μεσογειακού τύπου διατροφή πλούσια σε αντιφλεγμονώδεις και αντιοξειδωτικές τροφές και με μια διατροφή που συνδέεται με χαμηλότερο κίνδυνο για χρόνιες ασθένειες.

Διαπίστωσαν ότι όσο καλύτερα έτρωγαν οι άνθρωποι, τόσο νεότερα φαίνονταν τα κύτταρά τους. Η μεσογειακή διατροφή είχε την ισχυρότερη συσχέτιση με τη χαμηλότερη επιγενετική ηλικία. Επίσης, οι ερευνητές εξέτασαν ξεχωριστά την πρόσληψη ζάχαρης και διαπίστωσαν ότι η κατανάλωση τροφίμων με πρόσθετη ζάχαρη σχετιζόταν με επιτάχυνση της βιολογικής γήρανσης, ακόμα και αν ακολουθούσαν μια κατά τα άλλα υγιεινή διατροφή.

«Δεδομένου ότι τα επιγενετικά πρότυπα φαίνεται να είναι αναστρέψιμα, μπορεί η μείωση της προστιθέμενης ζάχαρης κατά δέκα γραμμάρια την ημέρα και η διατήρηση της μείωσης αυτής με την πάροδο του χρόνου να είναι σαν να γυρνάμε το βιολογικό ρολόι πίσω κατά 2,4 μήνες», δηλώνει η Μπάρμπαρα Λαράια, μία από τους συγγραφείς της μελέτης και καθηγήτρια στο Πρόγραμμα Τροφίμων, Διατροφής και Υγείας του Πληθυσμού στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας στο Μπέρκλεϊ.

Η μελέτη δημοσιεύθηκε στο περιοδικό «JAMA Network Open».